شعر نو چیست؟ انواع شعر نو در ادبیات فارسی
شعر نو چیست ؟
شعر نو در واقع نوعی از شعر معاصر فارسی می باشد که از وزن و قالب اشعار سنتی و کهن فارسی تبعیت نمی کند. شعر نو در بردارنده قالب شعر نیمایی، سپید و موج نو می باشد. شعر نو باتوجه به مفاهیمی که شاعر در آن استفاده می کند، پسوند یا پیشوند ” نو” را به خود می گیرد. به عنوان مثال “منظومه افسانه” اثر نیما یوشیج به عنوان گونه ای از شعر نو فارسی به نام “غزل نو” نام گذاری شده است. حال که متوجه شدید شعر نو چیست ، بد نیست تا با علت نامگذاری و انواع آن نیز آشنا شوید.
تاریخچه شعر نو
علی اسفندیاری که با نام “نیما یوشیج” نیز شناخته می شود، بنیان گذار اصلی شعر نو فارسی است. به همین دلیل شعر نو را شعر نیمایی نامیده و نیما یوشیج را پدر شعر نو می دانند. نیما یوشیج وزن و قافیه شعر را حفظ کرد، اما سبکی جدید را در شعر سرایی به کار گرفت. در واقع تاریخچه شعر نو با از دوران نیما یوشیج آغاز شد و تا به امروز به حیات خود ادامه داده است.
علت نام گذاری شعر نو چیست ؟
همگان نیما یوشیج را به عنوان سردمدار شعر نو فارسی می شناسند. چون اشعار نیما نوعی از وزن و قالب خاص را به مخاطب عرضه می کرد و قبل از اشکال دیگر شعرنو ظهور کرد، به عنوان مرجع شعر نو فارسی شناخته شد و از این رو شعر نو فارسی به شعر نیمایی نیز معروف شده است و بعضا به شعر نو فارسی، شعر نیمایی نیز گفته می شود. البته در برخی موارد به بعضی از گونه های شعر فارسی معاصر نیز شعر نو گفته می شود.
انواع شعر نو در ادبیات فارسی
در یک دسته بندی کلی به ترتیب پیدایش و قدمت، انواع شعر نو در ادبیات فارسی به سه دسته زیر تقسیم می شود:
- شعر نیمایی: این نوع شعر دارای وزن خاصی می باشد، اما قافیه‌ها جای مشخصی ندارند، اشعار اخوان ثالث، فروغ فرخزاد و سهراب سپهری در این دسته قرار می گیرد.
- شعر سپید: این نوع شعر آهنگی خاص دارد اما دارای وزن و قافیه خاصی نیست. برخی از اشعار شاملو این گونه هستند.
- موج نو: این نوع شعر قافیه و وزن خاصی ندارد و اندکی پیچیده است. برخی از اشعار احمد رضا احمدی در این دسته قرار می گیرند.
انواع قالب های شعر نو فارسی
- شعر نیمایی
- شعر سپید
- شعر حجم
- شعر موج نو
- شعر ناب
- شعر کودک و نوجوان
- دهه شصت و موج سوم
- شعرهای نگاره ای
- شعر دهه هفتاد
- شعر پست مدرن
- شعر فرانو
- فرا شعر
- واژانه
مهمترین شاعران شعر نو فارسی
- علی اسفندیاری (نیما یوشیج)
- احمد شاملو
- مهدی اخوان ثالث
- سهراب سپهری
- فروغ فرخزاد
- هوشنگ ابتهاج
نمونه شعر نو
یک نمونه از معروف ترین اشعار در شعر نو فارسی، سروده سهراب سپری را در ادامه مشاهده می کنید:
آب را گل نکنیم
در فرودست انگار کفتری می خورد آب
یا که در بیشه ای دور سیره ای پر می شوید
یا در آبادی کوزه ای پر می گردد
آب را گل نکنیم
شاید این آب روان
می رود پای سپیدار تا فرو شوید اندوه دلی
دست درویشی شاید نان خشکیده فرو برده در آب
زن زیبایی آمد لب رود
آب را گل نکنیم
روی زیبا دو برابر شده است
چه گوارا این آب
چه زلال این رود
مردم بالا دست چه صفایی دارند
چشمه هاشان جوشان
گاوهاشان شیر افشان باد
من ندیدم ده شان
بی گمان پای چپر هاشان جای پای خداست
مهتاب آنجا می کند روشن پهنای کلام
بی گمان در ده بالا دست، چینه ها کوتاه است
مردمش می دانند که شقایق چه گلی است
بی گمان آنجا آبی، آبی است
غنچه ای می شکفد اهل ده باخبرند
چه دهی باید باشد کوچه باغش پر موسیقی باد
مردمان سر رود آب را می فهمند گل نکردنش، ما نیز
آب را گل نکنیم
دیدگاهتان را بنویسید