چگونه مخترع شویم ؟

در مورد این ‌که چگونه مخترع شویم ، لازم است بدانیم که اختراع یعنی پدید آوردن محصولی خاص و جدید که نتیجه‌ یک ذهن خلاق و تلاش و پشتکار زیاد است. مسلما خیلی از افراد علاقه دارند ایده جدیدی کشف کنند یا این ‌که ایده و استعدادی دارند، اما نمی ‌دانند که چطور باید آن را به مرحله عمل برسانند. این تصور عمومی در میان مردم وجود دارد که اختراع کردن اتفاق عجیب و خارق العاده ای است که تنها با هوش مادرزادی محقق می شود. درحالی ‌که اختراع تنها به کشف یک عنصر خاص و یا یک فرمول ریاضی و پدیده فیزیکی خلاصه نمی ‌شود، گاهی همین‌ که به دستاوردی برسید که یکی از مشکلات و نیازهای هرچند کوچک جامعه و مردم را برآورده کند، نام اختراع بر آن نهاده می ‌شود.

در این مقاله از وبلاگ دنیای حراج، قصد داریم تا بار دیگر به حراج اطلاعاتی ارزنده در این باره بپردازیم و این سوال را که چگونه باید مخترع شویم ، پاسخ دهیم، پس با ما تا انتها همراه باشید.

اختراع چیست و برای مخترع شدن چه رشته ای باید خواند ؟

در جامعه کنونی این تصور وجود دارد که مخترع شدن در انحصار عده ای از افراد نخبه است. اما با شواهد و تجربیات موجود، به نظر می رسد در جامعه فناورانه و مدرن امروزی، این تصور، بهانه ای برای فرار از سختی هاست. مسلما ایده پردازی، دنیای بی نهایتی است که می تواند به ازای هر انسان کشف جدیدی را شامل شود. با وجود اینکه مخترع شدن به معنای موفقیت قطعی نیست. اما می تواند مسیری برای رسیدن به موفقیت های آینده باشد.

یکی از بزرگ ‌ترین نکات برای مخترع شدن در ایران، در نظر گرفتن شرایط تحریم است. این ‌که فکر کنید چه ابزار و امکاناتی در حال حاضر نمونه داخلی ندارد و سعی کنید راهکاری برای آن بیابید. این ابزارها و تجهیزات حتما نباید در راستای ایجاد یک پروژه‌ بزرگ و پر هزینه باشد، بلکه موارد خیلی ساده ‌تری هم وجود دارند که در شرایط حاضر معطل واردات خارجی هستند.

در واقع برای مخترع شدن شما نیاز به خواندن رشته یا اخذ مدرک تحصیلی خاصی ندارید و افرادی که ایده ای خلاقانه در هر زمینه ای دارند، می توانند محصول یا خدمات خاصی را اختراع کنند که نمونه مشابه داخلی ندارد و نام خود را به عنوان یک مخترع مطرح نمایند.

در فرآیند ثبت اختراع در هر کشور، فرد صاحب ایده این امکان را خواهد داشت که در مدت ‌زمانی مشخص، به ‌طور انحصاری از طرح خود بهره‌ برداری کند. این بازه زمانی مشخص برای اختراع ‌های ثبت‌ شده در ایران حدود ۲۰ سال می باشد. اما بعضی از مخترعان برای ارائه محصولات و اختراعات خود به بازارهای خارجی نیاز دارند تا اختراع خود را به شکل بین المللی به ثبت برسانند.

انواع حق امتیاز اختراع

قبل از اینکه به شرح مراحل ثبت اختراع بپردازیم، بد نیست تا با انواع اختراع بر اساس حق امتیاز نیز آشنا شوید:

حق امتیاز محصول

محصولی که با به کارگیری دانش و تکنولوژی روز ایجاد شود شامل حق امتیاز محصول می باشد. در این صورت صاحب امتیاز، امکان تولید، بهره وری، فروش و صادرات محصولات حاصل از این اختراع را خواهد داشت.

حق امتیاز فرآیند

هنگامی که فرآیندی برای تولید محصولی خاص ابداع شود، محصولات تولید شده توسط آن فرآیند، شامل حق امتیاز فرآیند می باشند. در این حالتف صاحب امتیاز اختراع می تواند از این فرآیند برای تولید، بهره برداری و خرید و فروش محصولات خود استفاده کند.

چگونه اختراع مان را ثبت کنیم ؟

به طور معمول ثبت اختراع داخلی و بین المللی از لحاظ مراحل ثبت، بودجه مورد نیاز و بازه زمانی لازم برای تکمیل فرآیند ثبت با هم متفاوت هستند. باید خاطر نشان کنیم که برای ثبت اختراع بین المللی باید میزان اهمیت ایده در سطح جهان و قابلیت بازدهی آن را نیز در نظر بگیرید.

حالا به این مرحله می ‌رسیم که اختراعی داریم اما نمی ‌دانیم چگونه آن را به ثبت برسانیم. پروسه ثبت اختراع به دو شکل ثبت جهانی (بین المللی) و ثبت اختراع کشوری انجام می شود که مسلما هزینه‌هایی را هم برای مخترع به همراه دارد.

شرایط ثبت اختراع داخلی

در فرآیند درخواست ثبت اختراع کشوری، ابتدا تقاضای شما توسط مرکز مالکیت معنوی بررسی شده و در صورت واجد شرایط بودن ثبت می ‌شود. سه نکته مهمی که در ثبت اختراع کشوری باید مدنظر قرار دهید این است که:

• اختراع شما باید جدید باشد و قبلا موردی شبیه به آن ثبت نشده باشد.
• اختراع شما باید ابتکاری خلاقانه باشد و مشکلی را از مردم یا جامعه مرتفع کند.
• اختراع شما در صنعت کاربرد عملی داشته باشد.

مرکز مالکیت معنوی که زیرمجموعه ای از سازمان ثبت اسناد و املاک کشور می باشد، اصلی ترین نهاد قانونی متولی ثبت اختراع در ایران شناخته می شود.

شرایط ثبت اختراع بین المللی

در مراحل ثبت اختراع بین المللی، اولین گام پر کردن فرم اظهارنامه است. درخواست دهنده ثبت اختراع بین المللی، از این طریق ایده اختراعی خود را عنوان کرده و بیزینس پلن خود را با قید عنوان اختراع، توصیف می کند.

در صورتی که اختراع شما مبتکارانه و خلاقانه، جدید و غیرتکراری و دارای کاربرد عملی در صنعت باشد، می توانید جهت ثبت بین المللی آن اقدام نمایید. برای پیگیری امور درخواست ثبت اختراع بین المللی خود، ابتدا باید گزارشی از اختراعتان را به زبان فرانسه آلمانی یا انگلیسی بنویسید که حوزه اختراع شما را مشخص کند. در این گزارش باید در خصوص جزئیات اختراع، سابقه شکل گیری آن و مزایایی که مخترع در مورد آن ادعا دارد و همچنین تاثیر آن در رفع مشکلی خاص به شکل مفصل توضیح دهید. سعی کنید در گزارش خود، شیوه اجرایی و بهره برداری از اختراع را با ذکر نمونه عنوان کنید.

این گزارش به همراه اظهارنامه ای که در ابتدا پر کردید، از طریق WIPO به اتحادیه بین المللی هماهنگی در ثبت اختراع فرستاده می شود. این مدارک ارسالی پس از بررسی های مقدماتی، در صورت پذیرش نهایی به مرحله ثبت می رسد. گواهینامه حق تقدم اختراع، این امتیاز را برای دارنده آن به وجود می آورد که به طور انحصاری از اختراعش بهره برداری کند.